Badania

Między grudniem 2021 roku a majem 2022 roku Holistic Think Tank przeprowadził badania terenowe w 19 wybranych szkołach w 10 krajach na całym świecie. Oddaliśmy głos dzieciom, szukając odpowiedzi na pytanie: „Czego powinny uczyć szkoły?”. Wyniki dały nam świetny wgląd w uniwersalne humanistyczne podstawy edukacji i pozwoliły nam je zgłębić. To, co zobaczyliśmy, utwierdziło nas w przekonaniu o absolutnej konieczności wprowadzenia istotnych zmian w edukacji. Zmiana paradygmatu w kierunku holistycznego, interdyscyplinarnego nauczania jest koniecznością.

Badacze HTT odwiedzili szkoły na Filipinach, w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Korei Południowej, Libanie, Zimbabwe, Kenii, RPA, Brazylii, USA i Polsce. Wszędzie przyjęli tę samą metodologię badawczą: zbiorowe studium przypadku bez replikacji. Również kolejność i zakres procedury badawczej w każdej badanej szkole były identyczne. Badanie obejmowało trzy etapy:

1. Analiza dzienników prowadzonych przez uczniów i nauczycieli;
2. Obserwacja: środowiska szkolnego (rozumianego zarówno jako budynek szkoły i jego wyposażenie, jak i kontekst kulturowy lub ekonomiczny), ludzi, którzy je tworzą (nauczycieli, uczniów, rodziców) oraz relacji między nimi;
3. Wywiady przeprowadzone z członkami społeczności szkolnej – dyrektorami, nauczycielami, rodzicami i uczniami. Badacze przeprowadzili co najmniej dziesięć indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI) w każdej szkole.

Wśród szkół były te prywatne i publiczne, zlokalizowane na obszarach miejskich i wiejskich. Wyniki więc, co naturalne, różniły się w zależności od szkół, a jednocześnie wnioski były bardzo uniwersalne:

Po pierwsze, istotą edukacji szkolnej jest budowanie zdrowych i opartych na zaufaniu relacji, zarówno między rówieśnikami, uczniami i nauczycielami, jak i nauczycielami i rodzicami. Wszyscy członkowie społeczności szkolnych we wszystkich badanych krajach podkreślali kluczową rolę budowania relacji.

Po drugie, wypowiedzi uczniów, a także obserwacje badaczy wskazują, że ważniejsze od wyposażenia szkoły jest to, w jaki sposób wiedza jest przekazywana przez nauczyciela. Nawet uczniowie, którzy nie lubili szkół, podkreślali, że czuli się komfortowo na lekcjach prowadzonych przez pełnych pasji, zaangażowanych i wspierających nauczycieli, którzy dbali o to, by uczniowie rozumieli materiał. Krótko mówiąc: dobry nauczyciel potrafi zaciekawić uczniów przedmiotem, nawet jeśli oficjalny program nauczania jest przestarzały, a szkoła niedofinansowana. To z kolei prowadzi nas do wniosku, że najlepszą inwestycją w edukację jest inwestycja w nauczycieli.

Po trzecie, uczniowie ze wszystkich krajów w zaskakująco podobny sposób odpowiedzieli na pytanie „czego powinna uczyć szkoła?”. Kilka odpowiedzi pojawiło się niemal w każdej szkole: potrzeba niestandardowych przedmiotów, nauki umiejętności praktycznych i zajęć na świeżym powietrzu. Uczniowie na całym świecie również marzą o większym wsparciu ze strony nauczycieli. Obserwacje z naszych badań wskazują, że uczniowie – choć czasami mają trudności z doprecyzowaniem swoich potrzeb – intuicyjnie wiedzą, czego i jak chcieliby być nauczani. Chcą, aby szkoła nie tylko przekazywała im twardą wiedzę, ale także kompetencje społeczne i praktyczne umiejętności. Chcą być uczeni sztuki dialogu, pracy zespołowej i troski o siebie. Nie chcą nadmiaru informacji, które w każdej chwili mogą sprawdzić w Internecie. Są zmęczeni i sfrustrowani liczbą testów, systemem oceniania oraz atmosferą ciągłej rywalizacji i strachu. Chcą czuć, że szkoła jest przyjaznym miejscem, w którym znajdą to, czego potrzebują.